Giới thiệu về các kiến thức nền tảng mạng máy tính: Xương sống của thế giới số¶

Trong thời đại số ngày nay, mạng máy tính là những sợi dây vô hình kết nối các thiết bị, ứng dụng và trải nghiệm hàng ngày của chúng ta. Dù bạn đang xem phim trực tuyến, gửi tin nhắn hay gọi video, tất cả đều nhờ vào mạng máy tính. Vậy mạng là gì và tại sao chúng lại quan trọng đến vậy?

Mạng máy tính là gì?¶

Khi nghĩ đến mạng máy tính, bạn có thể hình dung ra các thiết bị như router, switch hoặc mạng WiFi tại nhà. Tuy nhiên, mạng không chỉ là internet hay máy tính – chúng bao gồm nhiều công nghệ đa dạng, kết nối từ đồng hồ thông minh đến điện thoại, từ nhà thông minh đến cả thành phố.

Mạng có thể là có dây (như cáp Ethernet, cáp quang) hoặc không dây (WiFi, di động). Mục đích chính của mạng là kết nối các thiết bị để trao đổi dữ liệu một cách liền mạch.

Ví dụ thực tế¶

Mạng cá nhân (PAN): Đồng hồ thông minh kết nối với điện thoại qua Bluetooth, tạo nên một PAN – mạng ở phạm vi cá nhân, do các thiết bị ở gần nhau.
Mạng nội bộ (LAN): Mạng WiFi ở nhà giúp máy tính bảng kết nối internet qua điểm truy cập không dây. Đây là LAN, thường giới hạn trong một tòa nhà hoặc gia đình.
Ngoài phạm vi gia đình: Máy tính để bàn kết nối với switch, switch nối đến router, router nối đến modem rồi ra internet. Mỗi thiết bị đều đóng vai trò quan trọng trong kiến trúc mạng.

Quá trình hội tụ mạng¶

Trước đây, các mạng phục vụ những mục đích riêng biệt – mạng điện thoại, mạng máy tính, mạng truyền hình. Ngày nay, tất cả đã hội tụ thành một mạng duy nhất, truyền tải cả thoại, dữ liệu và video trên cùng một kết nối. Điện thoại thông minh là ví dụ rõ nhất: gọi điện, nhắn tin, lướt web, xem video… đều là dữ liệu số trên cùng một mạng.

Độ tin cậy: “Năm số chín” (Five-Nines) về thời gian hoạt động¶

Vì mạng quá quan trọng, độ tin cậy trở thành yếu tố sống còn. 100% uptime là không thực tế, nên nhiều tổ chức đặt mục tiêu “năm số chín” (99.999%) về thời gian hoạt động, tức chỉ cho phép khoảng 5 phút downtime mỗi năm – một thách thức lớn cho kỹ thuật viên và quản trị mạng.

Bạn sẽ học gì trong phần này của khoá học?¶

Khi tìm hiểu về các kiến thức nền tảng mạng, bạn sẽ có được:

Hiểu các khái niệm mạng cơ bản
Kỹ năng xử lý sự cố phổ biến
Duy trì mức độ sẵn sàng và uptime cao

Các trọng tâm chính¶

Chúng ta sẽ khám phá hai lĩnh vực lớn:

Các khái niệm mạng
Triển khai mạng

Cụ thể, bạn sẽ được học về:

Mục tiêu 1.2: So sánh các thiết bị mạng, ứng dụng và chức năng.
Mục tiêu 1.6: So sánh các mô hình, kiến trúc và loại hình mạng.
Mục tiêu 2.3: Lựa chọn và cấu hình các thiết bị, công nghệ mạng không dây.

Các chủ đề được đề cập¶

Thành phần mạng¶

Tìm hiểu về:

Máy khách và máy chủ
Hub và Switch
Điểm truy cập không dây
Router và Firewall
Bộ cân bằng tải (Load Balancer), Proxy
Hệ thống phát hiện và ngăn chặn xâm nhập (IDS/IPS)

Tài nguyên mạng¶

Phân biệt giữa:

Mô hình Client-Server
Mô hình Peer-to-Peer

Địa lý mạng¶

Khám phá các loại mạng:

Mạng cá nhân (PAN)
Mạng nội bộ (LAN)
Mạng trường (CAN)
Mạng đô thị (MAN)
Mạng diện rộng (WAN)

Minh hoạ thực tế¶

Xem cách các phương tiện hiện đại sử dụng nhiều loại mạng để duy trì kết nối khi di chuyển.

Các hình thái mạng có dây và không dây¶

Có dây: Point-to-Point, Ring, Bus, Star, Hub-and-Spoke, Mesh
Không dây: Ad hoc, Point-to-Point, Infrastructure, Wireless Mesh

Mô hình trung tâm dữ liệu¶